Tuyến cao tốc trục ngang tạo điều kiện thúc đẩy vùng ÐBSCL phát triển là Châu Ðốc - Cần Thơ - Sóc Trăng giai đoạn 1 đã khởi công được gần 1 năm, tuy nhiên do thiếu cát san lấp nên đã ảnh hưởng đến tiến độ dự án. Ðến giữa tháng 4-2024, tuyến cao tốc đoạn qua TP Cần Thơ (Dự án thành phần 2) mới có mỏ cát đầu tiên cung cấp phục vụ thi công. Theo dự kiến, tuyến cao tốc đoạn qua TP Cần Thơ có nhu cầu nguồn cát san lấp khoảng 7 triệu mét khối, TP Cần Thơ đang tiếp tục tháo gỡ khó khăn, liên hệ các tỉnh vùng ÐBSCL tìm thêm nguồn cát cho dự án.
Thi công tại một vị trí cầu trên tuyến cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng đoạn qua TP Cần Thơ.
Tuyến cao tốc quan trọng của ĐBSCL
Dự án đầu tư xây dựng công trình đường bộ cao tốc Châu Ðốc - Cần Thơ - Sóc Trăng giai đoạn 1 có tổng chiều dài khoảng 188,2km, đi qua 4 tỉnh, thành: An Giang, Cần Thơ, Hậu Giang và Sóc Trăng. Ðiểm đầu kết nối quốc lộ 91 thuộc TP Châu Ðốc (tỉnh An Giang) và điểm cuối giao quốc lộ Nam Sông Hậu, kết nối đường dẫn cảng Trần Ðề (tỉnh Sóc Trăng). Dự án có tổng mức đầu tư 44.691 tỉ đồng từ nguồn vốn ngân sách Trung ương và địa phương. Dự án được chia làm 4 dự án thành phần do 4 địa phương có dự án đi qua làm cơ quan chủ quản triển khai đầu tư: tỉnh An Giang - Dự án thành phần 1 dài 57,2km, TP Cần Thơ - Dự án thành phần 2 dài 37,2km, tỉnh Hậu Giang - Dự án thành phần 3 dài 36,9km và tỉnh Sóc Trăng - Dự án thành phần 4 dài 56,9km. Riêng Dự án thành phần 2 đoạn qua địa bàn TP Cần Thơ có chiều dài khoảng 37,2km (điểm đầu thuộc địa phận xã Thạnh Quới, huyện Vĩnh Thạnh và điểm cuối thuộc địa phận xã Trường Xuân B, huyện Thới Lai), tổng mức đầu tư 9.725 tỉ đồng, thời gian thực hiện 2022-2027.
Việc đầu tư đường bộ cao tốc Châu Ðốc - Cần Thơ - Sóc Trăng là bước cụ thể hóa Nghị quyết Ðại hội XIII của Ðảng, các chủ trương, chính sách của Ðảng, Nhà nước về phát triển hạ tầng và phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh vùng ÐBSCL. Theo đó, dự án đi qua trung tâm vùng ÐBSCL sẽ góp phần đáp ứng nhu cầu vận tải; phát huy hiệu quả khai thác các tuyến trục dọc, tạo điều kiện thuận lợi để kết nối các trung tâm kinh tế trong khu vực, các cảng biển và cửa khẩu quốc tế, thúc đẩy lưu thông hàng hóa và phát triển các khu kinh tế, khu công nghiệp… tạo động lực và dư địa để phát triển kinh tế - xã hội khu vực ÐBSCL.
Dự án quan trọng này được đầu tư thực hiện cũng là điều kiện tiên quyết giúp TP Cần Thơ sớm hoàn thành nhiệm vụ đã được Bộ Chính trị giao tại Nghị quyết số 59-NQ/TW và Chính phủ giao tại Nghị quyết số 98/NQ-CP về xây dựng và phát triển TP Cần Thơ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045: với mục tiêu xây dựng TP Cần Thơ là thành phố sinh thái, văn minh, hiện đại mang đậm bản sắc sông nước vùng ÐBSCL, thuộc nhóm các thành phố phát triển khá ở châu Á, trong đó thực hiện nhiệm vụ phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, đặc biệt là kết cấu hạ tầng giao thông đồng bộ, hiện đại, kết nối nội vùng và liên vùng; là cơ sở để TP Cần Thơ phát huy vai trò trung tâm, động lực phát triển vùng, là đầu mối quan trọng về giao thông vận tải nội vùng và liên vận quốc tế...
Tháo gỡ khó khăn, đẩy nhanh tiến độ dự án
Theo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng TP Cần Thơ, tuyến cao tốc Châu Ðốc - Cần Thơ - Sóc Trăng giai đoạn 1 - Dự án thành phần 2 đoạn qua địa bàn TP Cần Thơ có chiều dài 37,2km, bao gồm 30 công trình cầu (25 cầu trên tuyến đường cao tốc, 1 cầu nút giao Lộ Tẻ - Rạch Sỏi vượt cao tốc và 4 cầu dẫn trên nút giao cao tốc Lộ Tẻ - Rạch Sỏi), 49 cống (4 cống tròn, 45 cống hộp). Các hạng mục khác gồm: hệ thống thoát nước, hệ thống an toàn giao thông, hệ thống điện chiếu sáng, hệ thống quản lý và điều hành khai thác theo quy định…
Dự án thành phần 2 có 5 gói thầu xây lắp (4 gói thầu thi công xây lắp đường và 1 gói thầu thi công xây lắp hệ thống an toàn giao thông). Trong đó, 4 gói thầu thi công xây lắp đường đã được triển khai thi công. Tính đến đầu tháng 5-2024, tổng giá trị thực hiện các gói thầu xây lắp hơn 103,07/6.448,86 tỉ đồng. Cụ thể: gói thầu số 11 thực hiện được hơn 9,03 tỉ đồng, gói thầu số 12 thực hiện được hơn 69,44 tỉ đồng; gói thầu số 13 hơn 17,99 tỉ đồng, gói thầu số 14 hơn 6,59 tỉ đồng… Về công tác quản lý vốn và giải ngân Dự án thành phần 2: kế hoạch vốn năm 2024 là 2.000 tỉ đồng vốn ngân sách Trung ương, giải ngân đến nay hơn 1.005,8 tỉ đồng (đạt 50,29% kế hoạch vốn).
Theo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng TP Cần Thơ, Dự án thành phần 2 có nhu cầu nguồn cát san lấp khoảng 7 triệu mét khối. Tuy nhiên, chất lượng cát trên sông Hậu thuộc địa bàn TP Cần Thơ có nhiều tạp chất hữu cơ, bùn nên không đáp ứng tiêu chuẩn xây dựng cho thiết kế đường cao tốc, vì vậy không đáp ứng nhu cầu cho dự án. Do đó, thời gian đầu sau khởi công dự án, các nhà thầu chỉ thi công các hạng mục phần cầu (nhất là tại vị trí các cầu lớn như cầu kênh Thị Ðội, cầu Kênh Ðứng, cầu kênh Thắng Lợi…); riêng phần đường do chưa có nguồn cát san lấp nên chỉ tiến hành công tác nạo vét hữu cơ, dọn dẹp mặt bằng, đào đất không thích hợp và đắp khuôn đường tuyến chính cao tốc.
Trước tình trạng chung thiếu cát san lấp của vùng ÐBSCL, thời gian qua TP Cần Thơ đã tích cực tìm nguồn cát phục vụ thi công tuyến cao tốc đoạn qua địa bàn thành phố, liên hệ tỉnh An Giang, Vĩnh Long, Tiền Giang, Sóc Trăng hỗ trợ. Gần đây, tỉnh An Giang đã bàn giao mỏ cát trên sông Tiền đoạn thuộc xã Bình Phước Xuân, huyện Chợ Mới, phục vụ Dự án đường bộ cao tốc Châu Ðốc - Cần Thơ - Sóc Trăng giai đoạn 1, đoạn qua TP Cần Thơ theo cơ chế đặc thù được Quốc hội và Chính phủ cho phép, với tổng trữ lượng khoảng 3,28 triệu mét khối. Ðây cũng là mỏ cát đầu tiên phục vụ thi công san lấp tuyến cao tốc đoạn qua địa bàn TP Cần Thơ.
Ông Ðặng Hoàng Vĩnh, Giám đốc Quản lý dự án, Ban điều hành cao tốc (thuộc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng TP Cần Thơ), cho biết: Thời gian qua, các nhà thầu tập trung thi công tại vị trí các cầu và đào đắp khuôn đường tuyến chính cao tốc đã được khoảng 70%. Ðến giữa tháng 4-2024, mỏ cát tỉnh An Giang bàn giao đã làm lễ khởi công và khai thác, đến nay nguồn cát về dự án là hơn 31.000 mét khối. Sau khi có nguồn cát, Ban và các nhà thầu tiếp tục tập trung thi công các cầu, cát san lấp tập kết lại thi công đường tiếp cận công trình trước (đường công vụ), sau đó đến thi công san lấp nền các vị trí trên tuyến. Nguồn cát san lấp cơ bản đáp ứng thi công thời gian này, nhưng nhu cầu cát cho dự án còn lớn, TP Cần Thơ đang tích cực phối hợp với các tỉnh và nhất là tỉnh Sóc Trăng để tìm thêm nguồn cát cho dự án.
Công tác giải phóng mặt bằng phục vụ thi công Dự án thành phần 2 đến nay cũng đã cơ bản. Dự án có tổng diện tích phải giải phóng mặt bằng toàn tuyến khoảng 240,044ha (trong đó huyện Vĩnh Thạnh 74,564ha, huyện Cờ Ðỏ 86,7ha, huyện Thới Lai 78,78ha). Ðến đầu tháng 5-2024, số hộ đã bàn giao mặt bằng là 992/1.015, khoảng 238,8/240,044ha (đạt 99,48%). Các địa phương đang tiếp tục thực hiện bồi thường, hỗ trợ và tái định cư để chi trả và bàn giao phần mặt bằng còn lại. Hiện nay, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng TP Cần Thơ và huyện Cờ Ðỏ cũng đang phối hợp tiếp tục thực hiện giải phóng mặt bằng khu vực trạm dừng nghỉ cao tốc, để khai thác trạm đồng bộ với tuyến cao tốc.
Bài, ảnh: Phúc Bảo