Vừa qua Thành ủy Cần Thơ Tổng kết thực hiện Nghị quyết số 09-NQ/TU, ngày 25/4/2012 của Thành ủy “Ðẩy mạnh thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới (NTM) đến năm 2020” và Nghị quyết số 14-NQ/TU, ngày 26/9/2013 của Thành ủy “Xây dựng cơ sở vật chất cho sự nghiệp giáo dục - đào tạo, chăm sóc sức khỏe và văn hóa thể thao ở các xã gắn với xây dựng nông thôn mới đến năm 2020” (Nghị quyết số 14-NQ/TU) - đây là Nghị quyết mang tính chỉ đạo cụ thể, quan trọng, tác động trực tiếp đến nâng cao trí lực, thể lực, đời sống tinh thần và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho thành phố.

Thực hiện Nghị quyết số 09-NQ/TU bộ mặt nông thôn của thành phố Cần Thơ có nhiều khởi sắc. Ảnh: Phong Dinh.

Sự chuyển biến về nhận thức, vai trò, trách nhiệm của các cấp ủy đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể

Qua 08 năm thực hiện Nghị quyết 14-NQ/TU, nhận thức của các cấp ủy đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể, cán bộ, đảng viên và các tầng lớp Nhân dân có sự chuyển biến tích cực trong thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, trọng tâm là thực hiện các tiêu chí số 5, 6, 14, 15 và 16 theo Bộ tiêu chí xây dựng nông thôn mới của thành phố. Nêu cao vai trò, trách nhiệm của cơ quan, đơn vị và cá nhân trong triển khai thực hiện, xác định công việc ưu tiên, lộ trình; phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, quyết tâm thực hiện đạt kết quả cao nhất các mục tiêu, chỉ tiêu phù hợp với đặc điểm, điều kiện thực tiễn của địa phương, đơn vị; hình thành sự liên kết, chủ động của các doanh nghiệp, người dân cùng với Nhà nước cùng tham gia đầu tư cơ sở vật chất giáo dục, chăm sóc sức khỏe, văn hóa, thể thao gắn với xây dựng nông thôn mới; các đồng chí Thành ủy viên được phân công trực tiếp chỉ đạo xã xây dựng nông thôn mới thường xuyên kiểm tra, giám sát và đôn đốc thực hiện; Thường trực UBND thành phố theo dõi, đôn đốc, bố trí đủ vốn thi công công trình kịp hoàn thành đúng tiến độ; xác định những vấn đề chưa phù hợp, góp ý, rút kinh nghiệm trong chỉ đạo, điều hành, kịp thời đề ra biện pháp khắc phục những tồn tại, bất cập trong quá trình triển khai thực hiện, góp phần đảm bảo xét công nhận xã nông thôn mới đạt chỉ tiêu, đúng quy định qua từng năm và dần nâng chất. Qua đó, hầu hết cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và các tầng lớp Nhân dân thành phố nhận thức đây là chủ trương lớn của Đảng, có ý nghĩa và tầm quan trọng trong thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, tích cực tham gia đóng góp, thực hiện xây dựng cơ sở vật chất cho sự nghiệp giáo dục, y tế, văn hóa, thể thao, góp phần hoàn thành các tiêu chí xây dựng NTM.

Nếu như năm 2013, thành phố chỉ có 02 xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới, với tỷ lệ 5,5%. Thì đến cuối năm 2019, thành phố có 36/36 xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới, đạt tỷ lệ 100%; 04/04 huyện đạt chuẩn huyện NTM (hoàn thành nhiệm vụ trước 01 năm) và hiện có 10 xã đạt chuẩn NTM nâng cao. Từ đó, bộ mặt nông thôn của thành phố có nhiều khởi sắc, kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội (điện, đường, trường, trạm, nhà văn hóa, hệ thống đường nội đồng, kênh mương tưới tiêu…) ngày càng đồng bộ, hoàn thiện theo hướng hiện đại; cơ cấu nội bộ ngành nông nghiệp chuyển dịch tích cực; đời sống vật chất, tinh thần của người dân không ngừng được nâng cao; khoảng cách giữa thành thị và nông thôn ngày càng thu hẹp, an ninh trật tự xã hội ở nông thôn được đảm bảo và giữ vững. Điều này thể hiện rõ nét sự đúng đắn việc thể chế hóa trong thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về Xây dựng nông thôn mới tại thành phố Cần Thơ những năm qua.

Đồng chí Trần Việt Trường, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND thành phố và đồng chí Dương Tấn Hiển, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố  trao bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều đóng góp trong việc thực hiện Nghị quyết số 14-NQ/TU. Ảnh: Phong Dinh.

Kết quả nổi bật trong triển khai, thực hiện Nghị quyết số 14-NQ/TU

- Về cơ sở vật chất giáo dục. Đến cuối năm 2020, toàn thành phố có 331/452 trường được công nhận đạt chuẩn quốc gia, đạt tỷ lệ 73,23%. Trong đó, ở 04 huyện có 147/185 trường học mầm non, tiểu học, trung học cơ sở được công nhận đạt chuẩn quốc gia, đạt tỷ lệ 79,46% (vượt 9,46% so với chỉ tiêu Nghị quyết 14-NQ/TU).

- Về cơ sở vật chất y tế. Với nỗ lực của cấp ủy, chính quyền địa phương các huyện đã thực hiện và đạt yêu cầu tiêu chí số 15 của Bộ tiêu chí quốc gia về xã NTM giai đoạn 2016 - 2020; Ban Chỉ đạo thực hiện bảo hiểm y tế toàn dân thành phố và các quận, huyện, xã, phường, thị trấn tiếp tục được củng cố, kiện toàn; tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế toàn dân thực hiện đúng lộ trình, từ 73% năm 2015, đến năm 2020 đạt 90% dân số, so với chỉ tiêu Nghị quyết 85% trở lên vào năm 2020. Thành phố quan tâm đầu tư cơ sở vật chất được đầu tư đều khắp các huyện, 36/36 trạm y tế xã đạt chuẩn quốc gia, đạt 100% chỉ tiêu Nghị quyết đề ra (36/36 xã); trong đó xây dựng mới 3 trạm y tế xã và nâng cấp, sửa chữa 9 trạm y tế xã đạt chuẩn quốc gia; 100% xã có các loại máy như máy điện tim, siêu âm, máy đo đường máu phục vụ công tác khám, chữa bệnh.

- Về cơ sở vật chất văn hóa, thể thao. Từ nguồn vốn đầu tư, xây dựng cơ sở vật chất về văn hóa, thể thao, gắn với thực hiện tiêu chí số 6 và 16 trong Bộ tiêu chí thành phố về xã NTM là một trong những chủ trương, chính sách văn hóa lớn của Đảng và Nhà nước, từ năm 2014 đến tháng 12/2020, việc xây dựng cơ sở vật chất cho sự nghiệp văn hóa thể thao ở các xã gắn với xây dựng NTM luôn được thành phố quan tâm triển khai thực hiện, hệ thống các thiết chế văn hoá ở cơ sở. Cụ thể: Xây dựng 25 Trung tâm Văn hóa - Thể thao ở 36/36 xã (đạt 100% chỉ tiêu Nghị quyết); xây dựng 183 Nhà văn hóa - Khu thể thao ấp, nâng tổng số Nhà văn hóa - Khu thể thao ấp trong toàn thành phố lên 270/270 ấp (đạt 100% chỉ tiêu Nghị quyết); xây dựng 36/36 xã đạt danh hiệu “Xã đạt chuẩn văn hóa” và “Xã đạt chuẩn văn hóa nông thôn mới” (đạt 100% chỉ tiêu Nghị quyết).

Một số tồn tại, hạn chế

Tuy đạt được nhiều kết quả trong quá trình xây dựng nông thôn mới, nhưng trong quá trình triển khai thực hiện Nghị quyết số 14-NQ/TU của Thành ủy vẫn còn những mặt hạn chế cần phải quan tâm như: Một là, công tác chỉ đạo điều hành, phối hợp giữa các sở, ngành, thành viên Ban Chỉ đạo xây dựng NTM các cấp đôi lúc chưa chặt chẽ, chưa bám sát cơ sở để chỉ đạo thực hiện các nội dung của Nghị quyết và công tác hướng dẫn, chỉ đạo thực hiện các nội dung, tiêu chí thuộc lĩnh vực quản lý chưa thường xuyên, chưa có sự phối hợp chặt chẽ giữa các phòng, ban, ngành, huyện trong chỉ đạo xây dựng cơ sở vật chất cho giáo dục - đào tạo, y tế, văn hóa, thể thao cho các xã. Hai là, nguồn lực đầu tư chưa đáp ứng nhu cầu đầu tư cơ sở vật chất giáo dục - đào tạo, chăm sóc sức khỏe, văn hóa, thể thao. Ngân sách đầu tư xây dựng nông thôn mới còn khó khăn chưa đáp ứng so với nhu cầu, nhiệm vụ đề ra, thiếu cơ chế lồng ghép thực hiện các chương trình, dự án mang tính đồng bộ, việc huy động các nguồn vốn từ doanh nghiệp và đóng góp trong dân còn hạn chế. Ba là, cơ sở vật chất, trường lớp tuy đã được đầu tư, nâng cấp theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa, công tác xây dựng trường chuẩn quốc gia đã được chú trọng; song đến nay, tiến độ xây dựng trường chuẩn quốc gia theo Kế hoạch một số địa phương chưa đảm bảo theo kế hoạch đề ra. Bốn là, việc quản lý, sử dụng các thiết chế văn hóa, thể thao cơ sở ở một vài địa phương chưa quan tâm đúng mức, chưa khai thác đầy đủ công năng theo thiết kế. Phong trào thể dục thể thao quần chúng ở cơ sở tuy có bước phát triển, nhưng chưa đồng đều, duy trì hoạt động chưa thường xuyên và rộng khắp; việc đề xuất chủ trương đầu tư một số trường hợp chưa phù hợp với quy hoạch, chưa làm rõ sự cần thiết về quy mô, vị trí nên phải điều chỉnh, bổ sung quy hoạch, phải giải trình làm rõ nội dung đề xuất chủ trương, quy mô đầu tư, tốn khá nhiều thời gian cho bước chuẩn bị tiếp theo.

Phương hướng, nhiệm vụ tiếp tục thực hiện trong thời gian tới